Budowa Sarkofagu
Coraz gorszy stan Sarkofagu
Stopione paliwo jądrowe ("stopa słonia")
Sarkofag
Stalowo-betonowy sarkofag, wewnątrz którego znajduje się zrujnowany IV reaktor zbudowano w pospiechu. Był to jedyny w swoim rodzaju projekt, a w czasie jego realizacji
musiano rozwiązwać problemy z jakimi dotąd się nigdy nie zetknięto. Już sama radiacja, zabójcza dla ludzi, powodowała, że budowa była niezwykłym wyczynem. Należy
do tego dołożyć polowe warunki w których produkowano i dostarczano beton, niespotykane dotąd techniki osadzania elementów, potrzebę bardzo dużej dokładności,
a na to wszystko zwrócone oczy całego świata i ciążąca na wykonawcach odpowiedzialność. Sarkofag wybudowano w rekordowym czasie. Spełnia swoją rolę do dziś, ale...
projektanci przewidzieli, że przetrwa ok. 25 lat. Czas ten już minął, Sarkofag jest w coraz gorszym stanie. Budynków IV bloku, o które wsparto elementy
konstrukcji, nie projektowano do przenoszenia takich obciążeń, a do tego zostały one uszkodzone w czasie katastrofy. Nastąpiło ich lekkie obsunięcie, w związku z czym
konstrukcja samego Sarkofagu również została poddana naprężeniom, tu i ówdzie pojawiły się pęknięcia... Stopione paliwo jądrowe nadal zalega w podziemiach reaktora. Samo
w sobie jest dość niegroźne, gdyż zestaliło się w szklistą masę (tzw. stopy słonia). Gdyby jednak doszło do zawalenia Sarkofagu, powstałaby ogromna chmura radioaktywnego kurzu, wewnątrz przecież
wszystko jest silnie skażone, nadal są tam dziesiątki i setki kg silnie radioaktywnych izotopów. Zachodzi paląca potrzeba budowy nowego Sarkofagu, o wiele trwalszego od obecnego.
Budowa Sarkofagu
Coraz gorszy stan Sarkofagu
Stopione paliwo jądrowe ("stopa słonia")
Budowa nowego Sarkofagu, tzw. New Safe Confinement (NSC), jest finansowana przez wiele krajów z całego świata, gdyż samej Ukrainy nie stać na poniesienie takich kosztów. Projekt realizuje francuskie konsorcjum Novarka. W dużym przybliżeniu projekt zakłada budowę po zachodniej stronie elektrowni dwóch arkad (przypominających nieco wyglądem hangar lotniczy) o wysokości 92,5 m, a następnie zsunięcie ich razem, aby stworzyć pojedynczy obiekt o podstawie 150 na 270 m. W międzyczasie zdemontowany zostanie charakterystyczny komin wentylacyjny umieszczony między blokami III i IV i powstanie nowy komin, przesunięty nieco dalej na południowy wschód. Gotowy NSC zostanie nasunięty na budynek elektrowni po specjalnych szynach, skrywając w swoim wnętrzu stary Sarkofag. W środku NSC oprócz aparatury monitorującej i wentylacyjnej, znajdzie się suwnica, dzięki której możliwy będzie demontaż starego sarkofagu i usunięcie wszelkich pozostałości reaktora. NSC ma mieć gwarancję szczelności na kolejnych 100 lat.
Stopień zaawansowania budowy we wrześniu 2012
Stopień zaawansowania budowy w kwietniu 2013
Stopień zaawansowania budowy w sierpniu 2013
Stopień zaawansowania budowy we wrześniu 2013
Stopień zaawansowania budowy w listopadzie 2013
Stopień zaawansowania budowy w kwietniu 2014, w momencie przesuwania pierwszej części
Stopień zaawansowania budowy w lipcu 2014
Stopień zaawansowania budowy w sierpniu 2014
Stopień zaawansowania budowy w październiku 2014
Stopień zaawansowania budowy w listopadzie 2014
Stopień zaawansowania budowy w grudniu 2014
Stopień zaawansowania budowy w maju 2015
Stopień zaawansowania budowy w październiku 2015
Stopień zaawansowania budowy w październiku 2016
Stopień zaawansowania budowy w październiku 2017 
W dniach 31 października - 24 listopada 2013 r. rozebrano stary komin wentylacyjny. Wszystkie jego elementy razem ważą 330 ton. Zostały przetransportowane do hali turbin bloku III, do tymczasowego składowiska.
1-2.IV 2014 r. pierwszą, ukończoną część NSC przemieszczono po ułożonych wcześniej szynach z prędkością 6 m/h. Byłem wtedy w Strefie, udało mi się uwiecznić kolejne fazy przesuwania, jednak z racji na różne oświetlenie, całość zrobiłem w kolorze czarno-białym.
W listopadzie 2016 roku budowa NSC została ukończona. 15 listopada rozpoczęła się trwająca wiele dni operacja nasuwania nowego sarkofagu na stary. 27 listopada 2016 NSC został całkowicie nasunięty. Dalszym etapem prac będzie uszczelnienie połączeń z budynkiem elektrowni.
Zdjęcia pochodzą z Facebookowych profili ChernobylZone.CZ i Inside Chornobyl
Oficjalna animacja pokazująca przebieg budowy NSC
Animacja mojej własnej produkcji, pokazująca budowę NSC. Film powstał metodą poklatkową, jest 600 razy przyspieszony w stosunku do normalnych wydarzeń z 18.XI.2013.
Niestety momentu usunięcia kolejnych elementów komina w późniejszych dniach nie udało mi się uchwycić w wystarczającej jakości. Przeszkodziła fatalna pogoda i gęsta mgła.
Budowa NSC całkowicie zmieni znany dotąd obraz elektrowni. Zniknie najbardziej charakterystyczna rzecz jaką jest komin wentylacyjny. Zniknie stary Sarkofag, będący dla wielu czymś więcej niż budowlą - jest to rodzaj symbolu. Dla wielu Czarnobyl był największą katastrofą przemysłową XX wieku, choć wielu też uważa, że najbardziej niebezpiecznym izotopem uwolnionym wtedy był "Fałsz-86", bo przeróżni ludzie, różne grupy interesu, wykorzystywało i wykorzystuje nadal tą tragedię do osiągania własnych celów. Wiele osób straci pracę w Zonie wraz z zakończeniem prac. Planowane jest jednak przywrócenie części sterfy 30-kilometrowej do ponownego zamieszkania przez ludzi. Strefa 10-kilometrowa ma pozostać nadal zamknięta. (2012)
Widok od południowego zachodu
Widok od południa
Wizualizacje stworzone przy użyciu Google Earth
Nasunięcie Arki w 2016 r całkowicie zmieniło obraz elektrowni, tak jak pisałem powyżej. Zniknął stary komin wentylacyjny. Zniknął stary Sarkofag. Promieniowanie pod pomnikiem pod IV blokiem zmniejszyło się pięciokrotnie, nie przekraczając 1 µSv/h. Zakończenie budowy NSC nie rozwiązało jednak ogromnej ilości problemów związanych z likwidacją całej elektrowni wraz z IV blokiem. To proces na wiele lat, szacuje się, że całkowite usunięcie wszystkich budynków i zniszczonego reaktora nastąpi około 2065 r. Niemal 100 lat po rozpoczęciu budowy. Niemal 80 lat po katastrofie. (2017)
Widok od południowego zachodu
Widok od północnego zachodu
Widok od południa
Zdjęcia wykonane w październiku 2017